ثبت شرکت، موضوعات مشترک

استاندارد ایزو چیست؟

22
فوریه

مخفف عبارت International Organization For Standardization به معنای سازمان بین المللی برای استانداردسازی را ISO می نامند. این سازمان بین المللی متشکل از تعدادی موسسات استاندارد ملی می باشد که در ۱۵۷ کشور دنیا واقع شده است. استاندارد ایزو در هر کشور دارای یک مرکز می باشد و مقر اصلی آن نیز در شهر ژنو – سوئیس- مشغول به فعالیت می باشد و کار هماهنگی کلیه مراکز را به عهده دارد.

در دنیای امروز تولید و عرضه محصول و خدمات بر پایه‌ی استاندارد ایزو بسیار حائز اهمیت است و در حیطه تجارت جهانی، این استانداردها در ردیف شروط اولیه و اساسی کسب  وکارهای بین المللی به شمار می رود.

ایزو چیست؟

  • می‌توان گفت ایزو مفهوم سازمان بین المللی استانداردسازی است. در واقع یک موسسه غیر دولتی محسوب می‌شود. شما با مراجعه به وبسایت‌های مختلف و بررسی بسته‌بندی محصولات، حتماً نشانه‌های گوناگونی از استانداردهای و گواهینامه‌های ایزو را خواهید دید.

انواع ایزو

استانداردهای ایزو

ISO 9001 : استاندارد مدیریت کیفیت:

استاندارد ISO 9001 استانداردی جامع و عمومی برای تمامی شرکت‌ها، سازمان‌ها و مراکز تولیدی است که به کیفیت محصولات و خدمات توجه بسیاری دارند. با داشتن و اخذ این گواهینامه، شرکت‌ها، سازمان‌ها و مراکز دیگر به مشتریان خود اعلام می‌دارند که یک سیستم مدیریت کیفیت موثر در آن شرکت فعال است. داشتن و اخذ گواهینامه ISO 9001 در وهله‌ی اول موجب ایجاد ساماندهی کیفی در روند تولیدات یا خدمات شده و مانع از انجام سلیقه ای در امور می‌شود.

OHSAS 18001 : مدیریت کیفیت، بر مبنای کنترل بهداشت و ایمنی:

استاندارد OHSAS18001 ، استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی نامیده می‌شود. این استانداردی است که در آن الزاماتی را برای سازمان‌ها ارائه می‌کند تا ایمنی کارکنانشان را بالاترین حد ممکن نگهدارند. این استاندارد از نظر سبک و الزامات به استاندارد ایزو ۱۴۰۰۱ بسیار شبیه است و بجای الزامات محیط زیستی، الزامات ایمنی و بهداشت شغلی آورده شده است.

همچنین استاندارد OHSAS18001 مانند ایزو ۹۰۰۱ و ایزو ۱۴۰۰۱ یک استاندارد پرطرفدار بوده و تمام سازمان‌ها صرف نظر از اندازه، خدماتی و یا تولیدی بودن می‌توانند آن را پیاده سازی نمایند.

ISO 14001 : استاندارد بین المللی در زمینه تضمین کیفیت محصول و هماهنگی آن با محیط زیست و نیز در راستای حفظ آن.

استاندارد ISO 14001 استانداری است که با راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌های خود به سازمان‌ها کمک می‌کند. تا از آسیب زدن به محیط زیست پیرامون جلوگیری به عمل بیاید. این استاندارد کمک می‌کند تا آسیب‌های ناشی حذف یا به حداقل کاهش یابد.

بدیهی است که بگوییم سازمان و شرکت‌ها نسبت به محیط پیرامون خود نظیر هوا، آب،‌ خاک، منابع طبیعی، گیاهان، جانوران و انسان‌ها مسئول می‌باشند. تولید محصولات یا ارائه خدمات باید به گونه‌ای طراحی شده و صورت پذیرد که به محیط زیست پیرامونی ما آسیبی وارد نسازد.

ISO 2200 : استانداردی برای ایمنی محصولات غذایی و کنترل آن‌ها:

استاندارد بین المللی ایزو ۲۲۰۰ مجموعه ای از دستورالعمل‌ها و مقرراتی می‌باشد که شرکت‌ها با رعایت آنها می‌توانند سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی را در سازمان خود پیاده سازی و اجرا نمایند.

هدف از تدوین استاندارد بین المللی ISO 2200 تعیین الزامات سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی است که برای اثبات توانایی کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی یک سازمان در زنجیره مواد غذای لازم می‌باشد. این الزامات برای تضمین ایمنی مواد غذایی در زمان مصرف انسان ضروری می باشد.

استاندارد ISO 2200 برای تمامی سازمان‌هایی که در هر زمینه ای از زنجیره مواد غذایی فعالیت داشته. بخواهند سیستم‌هایی را اجرا کنند که به طور مداوم محصولات ایمن پایدار تولید کند، صرف نظر از اندازه کاربرد دارد.

ISO 10002 : استاندارد اثربخشی و کارآمدی فرایند رسیدگی به شکایات مشتری

باید دقت داشته باشید منطقی است که مشتریان اگر بدانند نارضایتیشان مورد توجه قرار گرفته و پس از پیگیری رفع مشکل، از بروز مجدد مشکل جلوگیری شده و گامی در جهت بهبود عملکرد سازمان برداشته شده، از مشتری وفادار سازمان خواهند شد.

درنگرش جدید مدیریتی نیز نگهداری مشتریان وفادار با ارزش‌تر از بدست آوردن مشتریان جدید است. استاندارد ISO 10002 علاوه بر اینکه راه و روشی برای ثبت شکایات مشتریان ارائه می‌دهد به پیگیری و ارزیابی و تجزیه و تحلیل شکایات مشتریان می‌پردازد. چون هدف اصلی دریافت شکایات مشتریان کسب اطلاع از مشکلات عملکردی سازمان و تلاش در جهت بهبود عملکرد سازمان است.

ISO/TS 1949 : استاندارد فنی در حیطه‌ی مدیریت کیفیت تخصص خودروسازی

استاندارد ISO/TS 16949 استاندارد مدیریت کیفیت ویژه صنایع مرتبط با خودروسازی می‌باشد. در استاندارد TS 16949، کلیه الزامات برای سیستم مدیریت کیفیت در طراحی، توسعه، تولید، نصب و ارائه خدمات مرتبط با صنعت خودرو تدوین شده است. به بیان ساده‌تر خودروسازان و شرکت‌های قطعه ساز زیرمجموعه و همکار آن‌ها با اجرای استاندارد TS 16949 ثابت می‌کنند که مدیریت کیفیت محصولات و خدمات در کلیه مراحل مورد توجه قرار گرفته است.

هدف از پیاده سازی ISO/TS 16949 پیاده سازی یک سیستم مدیریت کیفیت، به منظور میسر ساختن بهبود مستمر، پیشگیری از نقص و کاهش نوسان و اتلاف در زنجیره تامین می‌باشد. استاندارد TS 16949 همراه با الزامات خاص مشتری، الزامات اساسی سیستم مدیریت کیفیت را برای خودروسازان و قطعه سازان فعال در صنعت خودرو پیاده سازی می نماید.

ISO 27001 : استاندارد کنترل امنیت داده و اطلاعات شرکت

اخذ استاندارد ISO27001 و پیاده سازی آن در سازمان با ایجاد زیرساخت‌های امنیتی اطلاعات در برابر خطرات از دست دادن، آسیب یا هرگونه تهدید دیگر، اطمینان می‌دهد که سازمان شما دارایی‌های اطلاعاتی تان را ایمن و غیر قابل نفوذ نگه می‌دارد.

شرکت‌هایی که گواهینامه استاندارد ایزو ۲۷۰۰۱ را به دست می‌آورند، تأیید می کنند که امنیت اطلاعات مالی، مالکیت معنوی، جزئیات کارمندان، دارایی‌ها یا اطلاعاتی که از اشخاص ثالث به آنها سپرده شده است با موفقیت مدیریت و به طور مداوم مطابق با بهترین رویکردها و چارچوب‌ها بهبود می‌یابند.

استاندارد ایزو ۲۷۰۰۱ رسماً یک سیستم مدیریت امنیت اطلاعات (ISMS) را مشخص می‌کند، مجموعه ای از فعالیت‌های مربوط به مدیریت خطرات اطلاعات (در استاندارد به نام “خطرات امنیت اطلاعات” اشاره شده است .)

ISO 13485 : استاندارد مدیریت کیفیت در طراحی، توسعه، تولید، مونتاژ و خدمات پس از فروش در زمینه تجهیزات پزشکی

ایزو ۱۳۴۸۵ یک استاندارد سیستم مدیریت کیفیت است که در حوزه تجهیزات پزشکی استفاده می‌شود. این استاندارد بر مدیریت کیفیت در طراحی، توسعه، تولید، مونتاژ، خدمات پس از فروش و توزیع انواع تجهیزات پزشکی تمرکز دارد. از این استاندارد به منظور تسهیل دریافت نشان CE، افزایش کیفیت محصولات وکاهش هزینه ها دارد.

استاندارد ایزو ۱۳۴۸۵ الزامات اساسی کیفیت را برای صنعت تجهیزات پزشکی به صورت یکپارچه به اجرا در می آورد. صنایع تجهیزات پزشکی مانند صنایع خودروسازی، صنایع غذایی و صنایع نفت به علت اهمیت خاصی که دارند، اقدام به تدوین الزامهای خاص نظام مدیریت کیفیت در این رشته نموده اند. اولین ویرایش استاندارد تجهیزات پزشکی بعد از تدوین ISO 9001: 2000 عرضه گردید.

استاندارد مدیریت کیفیت در تجهیزات پزشکی، بدنبال اثبات توانایی‌های سازمان‌هایی است که تجهیزات پزشکی و خدمات مرتبط به آن را ارائه می‌کند. استاندارد ۱۳۴۸۵ مجموعه ای از فرآیندها، روش‌ها و مستندات در حوزه تجهیزات پزشکی دندان پزشکی و آزمایشگاهی است. با بکارگیری آنها در قالب یک نظام هدفمند می‌توان با دریافت اطلاعات بازار، جامعه، سازمان و سایر اطلاعات مورد نیاز و تحلیل آنها،به کیفیت مورد نظر برای محصولات و خدمات و رضایت مشتریان و ذینفعان مربوطه دست یافت وآنرا مورد پایش و اندازه‌گیری و بهبود مستمر قرار داد.

ISO 10006)):  استاندارد ایزو استاندارد ایزو مدیریت پروژه  :

شرکت‌ها و پیمانکارانی که اقدام به به دریافت گواهینامه ISO 10006 می‌نمایند، به کارفرما این اطمینان را می‌دهند که پیمانکار پروژه دارای یک سیستم منسجم مدیریتی برای رسیدن به اهداف پروژه می‌باشد. لذا شرکت‌هایی که استاندارد مدیریت پروژه مانند PMBOK یا ISO 10006 در آن پیاده سازی شده. ضمن سازماندهی بهتر به امور و فرآیند ها، باعث افزایش بهره وری و اثربخشی اجرای پروژه ها می گردند.

نشان حلال (نشان حلال برای محصولات غذایی و آشامیدنی):

حلال به غذاهایی گفته می‌شود که در دین اسلام مصرف آنها مجاز است. نشان حلال همچنین تحت قالب گواهینامه ای است که برای محصولات غذایی که به صورت حلال آماده و تولید می گردند صادر شده و نشان حلال بر روی این محصولات نیز درج می گردد. این نام برگرفته از معنی غذای حلال است که در دین اسلام آمده است و اولین بار محصولات غذایی حلال در کشور مالزی بوجود آمده است.

در کنار استانداردهای مدیریت صنایع غذایی نظیر ایزو ۲۲۰۰۰ اخذ استاندارد غذای حلال کمکی شایانی به توسعه صادرات و سلامت محصول خواهد داشت.

گواهینامه CE گواهینامه انطباق محصول اتحادیه اروپا:

امروزه برای صادرات و واردات محصولات صنعتی قوانین و مقرراتی در کشورها وضع شده که شرکت‌های تولیدی و صنعتی که مایل به صادرات محصولات خود به این کشورها هستند ملزم به رعایت و اجرایی کردن این قوانین می باشند که گواهینامه CE یکی از معروف‌ترین آن هاست.

گواهینامه CE برای اکثر محصولات تولیدی که به دنبال صادرات به اروپاست اجباری شده و حتی برخی از تجار و وارد کنندگان غیر اروپایی نیز داشتن این نشان را برای واردات محصولات تولیدی به کشور خود در نظر می گیرند.

لازم به ذکر است که گواهینامه CE برای محصولاتی نظیر تولیدات دارویی، غذایی و آشامیدنی قابل صدور نیست ولی متاسفانه برخی مراکز سودجو اقدام به صدور گواهینامه های CE برای این شرکت ها و محصولاتشان می نمایند که عملا غیر مجاز و فاقد ارزش است.

مرجع خدمات حقوقی آسان ثبت

 مزایا داشتن iso

بهبود رضایت مشتری

با تعریف فرایندها، کیفیت محصولات و خدمات شما با انتظارات سازگار‌تر می‌شود.

اعتبار بین المللی

از آنجا که ایزو یک نهاد بین‌المللی برای استاندارد سازی به شمار می‌رود، بسیاری از شرکت‌های سراسر جهان گواهینامه های ایزو را تایید می‌کنند.

تجارت بیشتر در بازارهای مختلف

با توجه به اینکه گواهینامه‌های ایزو در سطح بین المللی به رسمیت شناخته می‌شوند و بهبود فرایند های شما که با دریافت ایزو میسر می‌گردد، امکان گسترش فعالیت‌ها در بازارهای مختلف برای شما فراهم است.

کیفیت بالاتر

صدور گواهینامه ایزو نیازمند تمرکز و مطابقت با الزامات ایزو می‌باشد. مزایای دریافت ایزو برای شرکت‌ها نیز به همین دلیل بسیار گسترده هستند. استاندارد، سبب ایجاد ثبات در ورودی فرایند، مواد اولیه، نحوه کار، نحوه آزمایش محصول و ثبت داده‌ها می‌شود که نتیجه آن، محصول و خدمات با کیفیت و با ثبات‌تر است.

مدیریت قوی‌تر

مدیریت بهتر یکی از مزیت‌های اصلی دریافت ایزو می‌باشد که در هر مجموعه ای از مهمترین عوامل به شمار می‌رود. همانطور که کارکنان باید بر اساس روش‌های استاندارد فعالیت‌های خود را انجام دهند، مدیریت نیز نباید تصمیم گیری‌ها را بر روی حدس و گمان بگذارد.

 هزینه دریافت iso

بخشی از هزینه ایزو‌، هزینه ثبت و صدور گواهینامه ایزو می‌باشد که به مرجع صادر کننده گواهینامه ایزو پرداخت می‌شود. هزینه صدور گواهینامه ایزو به نوع CB بستگی دارد. همچنین هزینه صدور گواهی ایزو به سطح اعتبار CBها بستگی دارد.

هر CB برای مبلغ گواهینامه ایزو از برند خود هزینه خاص خود را بیان می‌کند. هزینه‌ها براساس یکسری موارد متغیر هست. یکی از این عوامل هزینه پرسنل شاغل در مرجع صادر کننده ایزو هست،

دومین عامل هزینه مکان شرکت ثبت و صدور گواهینامه iso هست. همچنین عامل مهم دیگر هزینه تجهیز مرکز ثبت گواهی ایزو هست. با توجه به این عوامل و عوامل بسیار دیگر هزینه ها متغیر هست. همچنین از دیگر عوامل دخیل در هزینه صدور گواهی ایزو میتوان بدین موارد اشاره کرد.

هزینه ستادی مرکز صادر کننده گواهی ISO یکی از عوامل هست. عامل دیگر میزان انرژی و خدماتی هست که مرجع صادر کننده صرف میکند. عامل مهم دیگر میزان سود سازمان صادر کننده گواهی ایزو هست.

البته یسته به دندانگردی مراجع مختلف عامل میزان سود ناشی از صدور ایزو در هزینه های ثبت و صدور گواهی ایزو خیلی مهم و متغییرست. همچنین سایر هزینه های دیگری که هر مرجع تعریف می کند. در نهایت با توجه به تمام عوامل هزینه نهایی صدور گواهینامه ایزو ( گواهی نامه ISO ) را اعلام میکند.

مراحل اخذ گواهینامه ایزو

گام نخست:

جلسه توجیهی مدیر (مدیران) ارشد سازمان و آگاهی دادن (ضرورت وجودی، پشتیبانی مستمر و نحوه عملکرد)  به وی در زمینه مسئولیت ایشان از شروع تا دریافت گواهی نامه.

گام دوم:

تهیه طرحی جامع از الزامات و بایدها و نبایدهای مورد نیاز در راستای استاندارد سازی در سیستم کیفی مدیریتی.

گام سوم:

برگزاری جلسات آموزشی اعم از (همایش های عمومی مدیریت کیفیت، آشنایی با ضروریات ایزو و موارد مورد نیاز برای دریافت آن، ممیزی و مستند سازی) به صورت عمومی ( کلیه کارمندان) و تخصصی ( مدیران)

گام چهارم:

مشخص نمودن تمامی اهداف، لیست فعالیتها و تدوین فرآیندها و مستنداتی که با سازمان کاملا مرتبط باشد.

گام پنجم:

اجرای مستندات به دست آمده و پیاده سازی راهکارهای رسیدن به ایزو

گام ششم:

ابتدا پیش ممیزی و سپس ممیز داخلی (کنترل و نظارت برنامه ها در راستای اهداف) و بررسی لیست فعالیتها

گام هفتم:

در مرحله ی آخر جلسه ی ممیزی اصلی برگزار و پس از اعلام آمادگی درخواست کننده و تعیین زمان مشخص برای حضور در سازمان، در صورت تطابق عملکرد شرکت با استاندرادهای ایزو، گواهینامه مورد نظر به شرکت مورد نظر اهدا خواهد شد.

نکته:

تمامی گواهینامه های سازمان جهانی استانداردسازی دارای سه سال سابقه اعتبار می باشد. در طی این زمان ۱ یا ۲ جلسه در طول سال برای انجام ممیزی های مراقبتی تشکیل خواهد شد.

99 دیدگاه برای “استاندارد ایزو چیست؟ ”

  9. Frank Wilson گفته:

    Yün cami halısı, doğal bir ham madde olan yünden üretildiğinden insan sağlığına ve çevreye hiçbir zararı yoktur. Yün cami halı desenleri, kışın sıcak tutar ve …Cami Halısı

    پاسخ
  10. amiclear US گفته:

    I¡¦m now not positive the place you are getting your information, however great topic. I needs to spend a while studying more or understanding more. Thanks for magnificent information I was on the lookout for this information for my mission.

    پاسخ
  11. bybit گفته:

    That is a great tip particularly to those new to the blogosphere. Short but very precise information… Thanks for sharing this one. A must read post!

    پاسخ
  23. Website Development گفته:

    กิจกรรมต้อนรับสมาชิกใหม่ แจกเยอะแบบนี้ไม่ต้องรอ ไม่ต้องลุ้น รีบทักไลน์เข้ามาเวฟตรงไม่ผ่านเอเย่น เล่นง่ายจ่ายจริง

    پاسخ
  24. Dor123 گفته:

    F*ckin’ amazing issues here. I am very glad to peer your article. Thank you so much and i am having a look ahead to contact you. Will you please drop me a e-mail?

    پاسخ
  25. Dor123 گفته:

    Thanks , I’ve recently been looking for info about this subject for ages and yours is the best I have discovered till now. But, what about the conclusion? Are you sure about the source?

    پاسخ
  26. Dor123 گفته:

    Thanks , I’ve recently been searching for info approximatelythis topic for a long time and yours is the best I’vecame upon so far. However, what concerning the bottom line?Are you sure in regards to the supply? asmr 0mniartist

    پاسخ
  28. Gaming گفته:

    I’m really impressed with your writing skills as well as with the layout on your blog. Is this a paid theme or did you customize it yourself? Anyway keep up the nice quality writing, it is rare to see a nice blog like this one today..

    پاسخ
  32. gold vault door گفته:

    Awsome info and right to the point. I am not sure if this is actually the best place to ask but do you folks have any ideea where to get some professional writers? Thx 🙂

    پاسخ
  36. Phani Raju Bhima Raju گفته:

    Cilt lekelerine karşı en etkili leke kremi olan hccareleke kremi ni hemen satın alabilirsiniz,Tamamen doğal ürünlerden bu leke kremi vücudunuza hiç bir zarar vermeyecek olup lekelerinize vedaedeceksinizHc leke kremi

    پاسخ
  44. pickup lines گفته:

    You can definitely see your enthusiasm within thearticle you write. The sector hopes for more passionate writers like youwho are not afraid to say how they believe.Always follow your heart.

    پاسخ
  48. Pamela Cannon گفته:

    Hi there! I just wanted to ask if you ever have any trouble with hackers?My last blog (wordpress) was hacked and I ended up losing several weeks ofhard work due to no data backup. Do you have any solutions to protect against hackers?

    پاسخ
  52. dead people گفته:

    Howdy are using WordPress for your blog platform?I’m new to the blog world but I’m trying to get started and create my own. Do you require any coding knowledge to make your own blog?Any help would be really appreciated!

    پاسخ
  68. buy a flat in Turkey گفته:

    Aw, this was a really good post. Taking a few minutes and actual effort to generate a very good articleÖ but what can I sayÖ I procrastinate a lot and don’t manage to get nearly anything done.

    پاسخ
  72. leape گفته:

    Bingo, a beloved lottery-style game, garners a large following among players. Casino apps that offer real money rewards include bingo in their lineup of specialty games or other games. Participating in bingo involves purchasing a ticket with a pre-set patterned sequence. If the numbers called during the game match the numbers on your ticket, congratulations! You’ve achieved a winning combination and can anticipate a rewarding outcome. E-wallet slot games offer several advantages over traditional slot games found in land-based casinos. For one, they are more accessible, as players can access them from anywhere with an internet connection. E-wallet slot games also offer a wider variety of games to choose from, with many different themes and styles available. Additionally, e-wallet slot games often offer bonuses and promotions to players, such as free spins and bonus rounds.
    https://gorillasocialwork.com/story15460964/bravo-lotto-prediction
    Pada saat bermain di situs slot gacor, orang dapat memenangkan jackpot dengan hadiah uang hingga ratusan juta rupiah. Oleh karena itu SLOT JAGO777 hadir sebagai situs judi slot online gacor terbaik dan terpercaya di Indonesia yang memiliki lisensi Internasional yang tugasnya menaungi dan mengarahkan situs slot777 ini menjadi lebih baik dan jadi yang terbaik. Dengan hal ini kepercayaan yang diberikan bettor kepada kami menjadi tinggi sehingga banyak member setia yang bermain di situs slot777 slot jago777 yang sudah dipercaya hingga ribuan member setiap harinya. Permainan slot88 online saat ini seakan sedang menjamur belakangan ini, penyebabnyanya adalah faktor semakin banyak orang yang ingin mencari hiburan, ataupun keseruan disaat waktu lenggangnya. game slot online resmi adalah salah satu permainan dimana semua kalangan bisa bermain dengan mengandalkan teknik tertentu saat gameplay berlangsung. PGSLOT88 adalah situs judi slot online terpercaya yang resmi di Indonesia. PGSLOT88 sebagai agen slot online terbaik dengan layanan 24 jam.

    پاسخ
  77. iatf16949 گفته:

    I do consider all of the ideas you’ve presented in your post.They’re really convincing and can certainly work. Nonetheless, the postsare very short for novices. May you please extend them a little from next time?Thank you for the post.

    پاسخ
  80. blogging گفته:

    Remarkable things here. I am very glad to see your post.Thank you a lot and I’m having a look forward to contact you.Will you kindly drop me a e-mail?

    پاسخ
  83. visit website گفته:

    I’m not sure where you’re getting your information, but good topic.I needs to spend some time learning much more or understanding more.Thanks for fantastic information I was looking for this information for my mission.

    پاسخ
  85. qqdewa login گفته:

    Wow! This blog looks just like my old one! It’s on a completely different subject but it has prettymuch the same layout and design. Wonderful choice of colors!

    پاسخ
  89. Lap kho lanh گفته:

    A fascinating discussion is worth comment. I believe that you should publish more on this subject, it might not be a taboo matter but typically people do not talk about these issues. To the next! Kind regards.

    پاسخ
  91. 2024 گفته:

    I work here suhagra uses It’s not just a story about famous politicians, but it’s also a story about smugglers, bureaucrats of the interior ministry, dissidents, even journalists

    پاسخ
  98. best Vietnam گفته:

    Hello mates, how is the whole thing, and what you want to say on the topic of this paragraph, in my view its really awesome in favor ofme.Feel free to visit my blog: 이 뭔가 더 공격적인 것을 좋아한다 pena que natilde_o podia mostra o rosto todo marcado

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سه × 5 =